Diğer Dinlerde Mehdi İnancı
Diğer Dinlerde Mehdi İnancı yazımızda kutsal kitapların müjdelerine ve geçmiş milletlerin kurtarıcı hakkındaki inançlarına kısaca göz atacağız. Bir kurtarıcıya olan inanç, insanın ilahi doğasından kaynaklanır. Gönüllere umut veren de bu inançtır. Bu inanç eski uygarlıkların kitaplarında kayıtlıdır. Ayrıca, bir kurtarıcının varlığına olan inançta farklılıklar olsa da, bu inanç birçok inançla doğrudan ilişkili olarak çoğu millet arasında var olmuştur. Allah’ın bir kurtarıcının geleceğini vaat eden peygamberler göndermesi, diğer kutsal kitaplarda da bir kurtarıcı inancından söz edilmiştir. Diğer inanışlardaki kurtarıcı ile ilgili rivayetlerin tamamı Alevi inancıyla birebir örtüşmese de en azından bir kurtarıcının varlığını ispatlamaktadır. Bu yazı, bir kurtarıcının varlığına ilişkin önceki inançların farklı inançlarını detaylandıracak ve sunacaktır.
Bu nedenle, yazının bu bölümünde, geçmiş kutsal kitapların müjdelerini ve geçmiş ulusların kurtarıcı hakkındaki inançlarını tartışacağız.
Diğer Dinlerde Mehdi İnancı; Tevrat’ta Mehdi İnancı
Mezmurların 150 bölümünden 35’inde kurtarıcının gelişinden (Davud’un Mezmurları) bahsedilir. “Çünkü zalimler kesilecek,” ama Rabbi bekleyenler ülkeyi miras alacak. Kısa bir süre sonra kötüler yok olacak.” (Mezmur, 37:9, 10).
Isaiah kitabında: “İşay’ın kütüğünden bir filiz çıkacak ve köklerinden bir dal meyve verecek. Ve Rabbin Ruhu onun üzerinde duracak… fakat fakirleri adaletle yargılayacak ve dünyanın yumuşak başlıları için adaletle karar verecek.” (İşaya 11:1-10)
Bu kitapta dünyanın kurtarıcının gelmesiyle beraber yaşanacak bazı kısa açıklamaları vardır; “Kurt kuzuyla birlikte yaşayacak. Ve leopar genç keçiyle yatacak. Buzağı ve aslan birlikte. Ve küçük bir çocuk onlara önderlik edebilecek. Zarar vermeyecekler veya yok etmeyecekler tüm kutsal dağımda çünkü dünya Rabbin bilgisiyle dolu olacak sular denizi kaplarken.” Ve İlahi beklentiye vurgu yapar: “Gecikmelerine rağmen onu bekleyin, çünkü tereddüt etmeden geliyorlar.” (İşaya 11:6, 9)
Diğer Dinlerde Mehdi İnancı; Yeni Ahit’te (İncil ve versiyonlarında) Mehdi İnancı
Çeşitli İncillerde onun hakkında bazı konuşmalar yapılmıştır: “Çünkü şimşek doğudan gelip batıya kadar nasıl parlıyorsa, İnsanoğlunun gelişi de öyle olacaktır… İnsanoğlu ve o zaman dünyanın bütün kabileleri yas tutacak ve insanoğlunun göğün bulutları üzerinde güç ve büyük bir görkemle geldiğini görecekler.” (Matta 24: 27, 30)
Ve aynı Müjde ‘beklenti’den bahseder: “Bu nedenle siz de hazır olmalısınız, çünkü insanoğlu hiç beklemediğiniz bir saatte geliyor.” (Matta 24:44)
Ve Markos İncili, kurtarıcıyı bekleyenlerin sorumluluklarından bahseder: “Fakat o gün ve saat hakkında ne göklerin melekleri, ne de Oğul, yalnız Babadan başka kimse bilmez. Tetikte olun, uyanık kalın. Çünkü zamanın ne zaman geleceğini bilemezsiniz. (Markos 13:32, 33)
İncillerle ilgili ilginç bir nokta, “Lexicon of the Holy Bible”da ‘İnsanoğlu’ kelimesi İncil’de ve versiyonlarında (Yeni Ahit) 80 defa tekrarlanır ve bunların 30’u Hz. İsa’ya uyarlanabilir. Mesih ve diğer 50, kıyamette gelecek olan kurtarıcının tanımlarıdır. Ve İsa Mesih onunla gelecek ve onu yüceltecek ve onun gelişinin tarihini ve saatini büyük Tanrı’dan başka kimse bilemez.”
Diğer Dinlerde Mehdi İnancı; Hint Kutsal Kitaplarında Mehdi İnancı
Bu kitapların Aleviler nazarında kutsal kitaplar olmadığını vurgulayalım. Aslında bunlar geçmiş kutsal yazıların uyarlamalarıdır ve saf insanların doğası tarafından yaratılmıştır ve bu tahminler yalnızca vahiy kaynaklarından olmalıdır.
Baskça’daki kutsal kitaplardan biri: “Meleklerin ve insanların efendisi olan adaletli bir hükümdara kıyamette iki dünyanın sonu gelecek, hak ve doğruluk onunla birlikte olacak… ve o, denizlerde, karalarda ve göklerde saklı olanı kazanacaktır.”
Akredite bir Hindu kitabı olan ‘Shakmoni’de şöyle bahsedilmektedir : “Bu dünyadaki monarşi, en iyi yaratık olan ‘Koshen’in oğlu tarafından sona erecek; (Muhammed (sav)’in adı. ) Doğudan batıya dağlarda hüküm sürecek, bulutlara binecek…”
Ayrıca, ‘Vashen-Jool’da dünyanın sonuyla ilgili şunları okuyoruz: “Eninde sonunda dünya, adı ‘Hayırlı’ olana, Allah’ı seven ve Allah’ın özel kullarından olana yönelecektir.”
Diğer Hindu kitaplarında kurtarıcı hakkında metinler bulabiliriz, örneğin, Dartek Dideh, Patkil ve Shaboohergan.
Diğer Dinler Mehdi İnancı; Zerdüştlerin Kutsal Kitaplarında Mehdi İnancı
Zerdüştlerin kutsal kitaplarından biri olan “Zand ”da dünyanın sonu bu şekilde anlatılır, “O zaman Izadan , Ahoora Mazda’nın yardımını alacak ve Ahrimanlara karşı büyük bir zafer kazanacaktır . İzadan zaferinden sonra insan müreffeh hale gelecektir.
Zerdüşt bilginlerinden biri olan Jamasb tarafından yazılan Jamasb Nameh kitabı , İmam Mehdi’nin özelliklerini şöyle anlatır: “Atalarının dini ile torunları birçok askerle İran’a gelecek; medenileşecek ve yeryüzünü adaletle dolduracak, öyle ki kurtlar ve koyunlar birlikte su içsin, nüfus çoğalsın ve insanlar yeniden uzun yaşasın, bazı adamların elli oğlu ve kızı olacak. Tepeler ve vadiler insanlarla ve hayvanlarla dolu olacak. Bir düğün gibi olacak ve tüm insanlar yeniden ‘Mehr Azmay’ (Zulüm ve isyan geçmişte kalacak, öyle ki insanlar silah taşımayı unutacak. Bu dönemin güzelliğini anlatırsam hayatımız çok acı olur.”
Ve bir başka yerde diyor ki: “(Son) peygamberin soyundan Medine’de peygamberin halefi olan, atasının dinine uyan biri gelecek. Uyguladığı adaletten kurtlar ve koyunlar birlikte su içerler; tüm dünya ‘ Mehr Azmay’ (Hz. Zerdüşt’ün “Bahman Posht ” ile ilgili kehanetlerinin diğer kısımları ayrıntılı olarak mevcuttur.)
Zand ve HooHooMan Lisen kitabında , dünyanın büyük kurtarıcısı olan Socian’ların gelişi şu şekilde haber verilmiştir: “Gökyüzünde kurtarıcının gelişinin işaretleri olarak harikulade işaretler görünecek ve bazı melekler onun mesajlarını Tanrı’dan taşıyacak. Doğusu ve batısı tüm dünyaya.”
Eski İranlılar, “Socian”ların gelişine o kadar güçlü bir şekilde inanıyorlardı ki , imparatorlukları “Kadesi savaşında” kararlı bir şekilde mağlup edildiğinde, üçüncü Yezdgerd büyük kalesi “Madain’e” döndü ve “Çok yaşa; Şimdi ayrılacağım ve torunlarımdan henüz ortaya çıkmamış biriyle döneceğim” (Cemasb Kitabı, s.121-122)
Diğer Dinler Mehdi İnancı; Diğer Milletlerde İmam Mehdi
Bu bölümde farklı milletlerin bu konudaki inançlarına kısaca değinmeye çalışacağız. Eski İranlılar, tarihi kahramanları Gorza Sepah’ın hayatta olduğuna ve dirilip dünyayı düzelttiği güne kadar yüzlerce meleğin onunla ilgilendiğine inanıyorlardı. İslam, doğudan birinin çıkıp İslam’ın bütün kabilelerini birleştirip onları dünyaya hakim kıldığına inanmıştır. Almanlar, kendi adlarına muzaffer bir adamın ortaya çıktığına ve Almanları dünyaya hakim kıldığına inanıyorlardı.
Sırp halkı Marco Kariowich’in geleceğine inanıyordu . Yahudiler, Mesih’in (büyük kurtarıcı) kıyamette geleceğine ve sonsuza dek dünyayı yöneteceğine inanırlar , ancak onu İshak’ın oğlu olarak görürler, oysa o açıkça İsmail’in oğludur. İskandinavlar, insanlar için zorluklar olacağına inanıyor. Dünya savaşları toplulukların çoğunu yok eder. Sonra Odin, İlahi güç gelir ve tüm dünyaya hakim olur.
Yunanlılar , büyük kurtarıcı ‘Kal’ın gelip dünyayı kurtaracağını söylüyorlar. Orta Amerika kabileleri, dünyada yaşanan bazı büyük olaylardan sonra dünyanın kurtarıcısı “Cotzlecomel’in” galip geleceğine inanmışlardır. Çinliler , dünyanın kurtarıcısı olarak ‘Krishna’ adlı birine inanıyorlar. Orta Avrupa halkı ‘Bokhes’i bekliyor.
Yazımızın sonuna geldik gördüğünüz gibi Mehdi inancı sadece İslam dinine Aleviliğe özgür bir inanış değildir. Bütün Peygamberler kendi coğrafyalarında bu inancı insanlara anlatmıştır. Bu inanışta tüm dünyaya böylece yansımıştır. Adalet güneşinin doğacağı günün ümidiyle…